Các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành đều quy định trách nhiệm trực tiếp giảng dạy đối với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng các trường phổ thông, trường trung cấp chuyên nghiệp, trường cao đẳng, trường đại học nhằm đảm bảo cán bộ quản lý cơ sở giáo dục - đào tạo có điều kiện chỉ đạo sâu sát hoạt động dạy học - giáo dục.
Ngày 21 tháng 10 năm 2009, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 28/2009/TT-BGDĐT kèm theo Quy định chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, trong đó có quy định hiệu trưởng dạy 2 tiết/tuần, phó hiệu trưởng dạy 4 tiết/tuần.
Trong quá trình thực hiện, phần lớn các cơ sở giáo dục đảm bảo thực hiện số tiết quy định trong văn bản nêu trên. Tuy nhiên, trên thực tế có một số địa phương, cơ sở giáo dục, việc thực hiện số tiết định mức quy định đối với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng chưa nghiêm túc, dẫn đến thiếu công bằng trong việc thực hiện chế độ, chính sách; một số địa phương, nhà trường còn lúng túng trong việc tổ chức thực hiện và xử lý vi phạm.
Từ thực trạng trên, căn cứ vào Quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về việc ban hành chương trình giáo dục phổ thông; Thông tư số 35/2006/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 23/8/2006 của Bộ GD&ĐT và Bộ Nội vụ hướng dẫn định mức biên chế viên chức ở các cơ sở giáo dục phổ thông công lập; Thông tư số 59/2008/TT-BGDĐT ngày 31/10/2008 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các trường chuyên biệt công lập; Thông tư số 29/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành quy định Chuẩn hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học; Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/12/2010 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Điều lệ trường tiểu học; Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học; Thông tư số 14/2011/TT-BGDĐT ngày 8/4/2011 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành quy định Chuẩn hiệu trưởng trường tiểu học và một số văn bản liên quan khác, Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn các sở giáo dục và đào tạo vận dụng việc thực hiện giờ dạy nghĩa vụ đối với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng các nhà trường cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông như sau:
Đối với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng cấp tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông: số tiết quy định của hiệu trưởng là 2 tiết/tuần, phó hiệu trưởng là 4 tiết/tuần. Để thuận tiện cho các hiệu trưởng, phó hiệu trưởng vừa tập trung thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý nhà trường vừa trực tiếp tham gia giảng dạy, việc phân công giảng dạy cần linh hoạt, phù hợp với điều kiện của mỗi nhà trường. Nội dung giảng dạy của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng có thể:
(1) tham gia dạy học trên lớp theo đúng chuyên môn được đào tạo (các môn học/chủ đề tự chọn);
(2) tham gia dạy học môn đạo đức (đối với chương trình giáo dục tiểu học);
(3) thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, hoạt động giáo dục hướng nghiệp.
Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng có thể đảm nhiệm dạy trọn vẹn theo chương trình môn học hoặc dạy thay giáo viên đi học, nghỉ ốm, thai sản, dạy phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi, bồi dưỡng giáo viên về chuyên môn, nghiệp vụ sao cho đảm bảo tổng số tiết dạy quy định của hiệu trưởng, phó hiệu trưởng đúng theo quy định hiện hành.